ลักษณะสัณฐานวิทยาบางประการของกล้ากาแฟอาราบิก้า 3 ระยะ ที่ปลูกภายใต้สภาพป่าดิบเขาระดับต่ำ ในเขตพื้นที่โครงการฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริบ้านขุนแตะ อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การศึกษาและเปรียบเทียบลักษณะสัณฐานวิทยาบางประการและของกล้ากาแฟอาราบิก้า 3 ระยะ ที่ปลูกในระบบวนเกษตรภายใต้สภาพป่าดิบเขาระดับต่ำที่มีการฟื้นฟูตามธรรมชาติ โดยทำการวางแปลงขนาด 20 x 20 เมตร แล้วเลือกต้นแม่ไม้กาแฟจำนวน 17 ต้น และวางแปลงตัวอย่างกล้าไม้ ขนาด 1 x 1 เมตร เพื่อสุ่มกล้ากาแฟอาราบิก้า 3 ระยะ ในแปลงตัวอย่าง ดำเนินการช่วงเดือนมิถุนายน พ.ศ.2561 ผลการศึกษาพบว่า การกระจายของกล้ากาแฟแปรผันตามระยะการเติบโต โดยระยะแรกคือ ใบผีเสื้อมีการกระจายตัวแบบปกติในลักษณะความสูงต้น ลักษณะน้ำหนักต้นแห้ง และลักษณะน้ำหนักรากแห้ง ส่วนกล้าระยะใบผีเสื้อ-ใบจริง และระยะใบจริงมีการกระจายตัวของข้อมูลแบบไม่ปกติในทุกลักษณะสัณฐานวิทยาที่ทำการศึกษา ในส่วนของความแตกต่างของเปอร์เซ็นต์ร่มเงาจากความสูงจากพื้นป่าในแปลงศึกษา พบว่ามีความแตกต่างทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญยิ่งโดยบนเรือนยอดต้นกล้า มีเปอร์เซ็นต์ร่มเงาเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ ในทรงพุ่มกาแฟต้นแม่ และบนเรือนยอดกาแฟต้นแม่ ตามลำดับ และการกระจายระหว่างกลุ่มของตัวอย่างกล้ากาแฟอาราบิก้าในแต่ละระยะ พบว่า ความสูงต้น ความยาวราก ขนาดความโตที่ระดับคอราก น้ำหนักแห้งต้น น้ำหนักรากแห้ง และความเขียวใบ ไม่มีการกระจายแบบเดียวกันในทุกคู่ของกลุ่มตัวอย่าง ทำให้ทราบว่าในแต่ละช่วงการเจริญเติบโตของระยะกล้าทั้ง 3 ระยะ มีการเปลี่ยนแปลงแตกต่างกัน แต่ส่วนของพื้นที่ใบเฉพาะ พบว่ามีการกระจายแบบเดียวกันในกล้าไม้ทั้ง 3 ระยะ นั้นคือเมื่อกล้ากาแฟเจริญไปในแต่ละระยะ ส่วนพื้นที่ใบเฉพาะไม่มีการเปลี่ยนแปลง แสดงให้เห็นได้ว่ากล้ากาแฟอาราบิก้าที่ปลูกในระบบวนเกษตรภายใต้สภาพป่าดิบเขาระดับต่ำ มีลักษณะสัณฐานวิทยาบางประการที่มีความแตกต่างกันออกไปเช่นเดียวกับการปลูกในพื้นที่กาแฟเชิงเดี่ยว เนื่องจากความต้องการด้านนิเวศวิทยาของพืชคล้ายคลึงกัน

คำสำคัญ: ลักษณะสัณฐานวิทยา กล้ากาแฟอาราบิก้า 3 ระยะ ระบบวนเกษตร พื้นที่ใบเฉพาะ

---