ปริมาณและการใช้ประโยชน์ของไผ่ไร่ (Gigantochloa albociliata) ในพื้นที่ป่าชุมชนบ้านแม่ทราย อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่

บทคัดย่อ

การศึกษาปริมาณและการใช้ประโยชน์ของไผ่ไร่ (Gigantochloa albociliata) ในพื้นที่ป่าชุมชน บ้านแม่ทราย ตำบลแม่ทราย อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปริมาณและการใช้ประโยชน์หน่อไผ่ไร่ การเจริญเติบโต ปริมาณของไผ่ไร่และหน่อไผ่ไร่ จำนวนการใช้ประโยชน์จากหน่อไม้ สาเหตุการตายของหน่อไม้และจำนวนหน่อไม้ที่เหลือรอดเป็นลำ ทำการเก็บข้อมูลในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2560 ถึง เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2561 โดยทำการวางแปลงตัวอย่างขนาด 20 เมตร ? 20 เมตร จำนวน 5 แปลง และวัดการเจริญเติบโตของหน่อไผ่สัปดาห์ละหนึ่งครั้ง โดยเก็บข้อมูล ความสูง เก็บจำนวนหน่อไม้ และสาเหตุการตายของหน่อไม้ ผลการศึกษา พบว่า ความหนาแน่นกอไผ่ไร่มีค่าเท่ากับ 24 ? 1 กอต่อไร่ ความหนาแน่นของลำไผ่ไร่มีค่าเท่ากับ 361.6 ? 49.06 ลำต่อไร่ อัตราการเติบโตของลำไผ่ไร่ในช่วง 1 ปีมีค่าเท่ากับ 0.07 ตารางเมตรต่อไร่ ส่วนหน่อไม้ในพื้นที่มีจำนวน 112.8 ? 20.03 หน่อต่อไร่ โดยที่มีหน่อไม้เกิดขึ้นมากที่สุดในต้นเดือนสิงหาคม เฉลี่ย 21.6 ? 4.2 หน่อต่อไร่ มีการเกิดของหน่อไม้ครั้งสุดท้ายในกลางเดือนกันยายน ส่วนการเจริญเติบโตด้านความสูงของหน่อไผ่ไร่ พบว่า มีอัตราการเจริญเติบโตสูงสุดในปลายเดือนตุลาคม มีอัตราการเจริญเติบโต 42.39 ? 9.83 เซนติเมตรต่อสัปดาห์ อย่างไรก็ตามระหว่างเดือนมกราคมถึงกุมภาพันธ์หน่อไม้ไม่มีการเจริญเติบโตด้านความสูงของหน่อเพิ่มขึ้นอีก การศึกษาพบว่ามีการใช้ประโยชน์จากหน่อไม้ในช่วงปลายเดือนกรกฎาคมถึงต้นเดือนกันยายน คิดเป็นการใช้ประโยชน์ร้อยละ 53.19 ของหน่อไม้ทั้งหมด มีการใช้ประโยชน์มากที่สุดในช่วงปลายเดือนสิงหาคม ร้อยละ 34.67 ขณะที่การใช้ประโยชน์จากช่วงเวลาที่เกิดหน่อไม้ครั้งสุดท้ายในต้นเดือนกันยายน ร้อยละ 9.33 และหน่อไม้มีการตายที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติทั้งหมดคิดเป็นร้อยละ 21.28 โดยตายมากที่สุดในปลายเดือนกรกฎาคม ร้อยละ 20 และ ตายน้อยที่สุดในเดือนตุลาคม คิดเป็นร้อยละ 3.33 อย่างไรก็ตาม อัตราการรอดตายของหน่อไม้ไปเป็นลำไผ่มีค่าสูงกว่าอัตราการตาย (ร้อยละ 25.53 ของหน่อไผ่ทั้งหมด) ดังนั้น ข้อมูลการใช้ประโยชน์ของหน่อไผ่ไร่ตามช่วงเวลาการสร้างหน่อที่พบครั้งนี้สามารถนำไปใช้เพื่อการวางแผนจัดการการใช้ประโยชน์หน่อไผ่ไร่ในพื้นที่ได้อย่างยั่งยืน

คำสำคัญ:

---